همه چیز درباره hdmi 2.1

کابل HDMI 2.1 یک رابطه چند رسانه‌ای با وضوح بالا است و به عنوان یکی از اصلی‌ترین استانداردهای اتصال جهت انتقال تصویر و صدای با کیفیت بالا محسوب می‌شود با پیشرفت علم و تکنولوژی نسخه‌های گوناگونی از hdmi معرفی شده که هر یک از قابلیت‌ها و ویژگی‌های خاصی برخوردار هستند این کابل در سال 2017 معرفی گردید و توانست استانداردهای جدیدی را جهت انتقال داده‌های صوتی و تصویری تعریف کند این نسخه توانست خیلی سریع جایگزین نسخه‌های قبلی شود و به همین علت در بسیاری از دستگاه‌های الکترونیکی از آن استفاده کردند. با توجه به مزایای بسیار زیادی که این کابل دارد مورد توجه افراد زیادی قرار گرفته است.

کابل HDMI 2.1 چیست؟

استانداردHDMI 2.1  که در نوامبر 2017 تایید شد، بالاخره راه خود را به سخت‌افزار تلویزیون‌های مدرن باز کرده و حالا در بسیاری از مدل‌های جدید شاهد پشتیبانی از آن هستیم. این تحول، گامی مهم برای صنعت صدا و تصویر و کاربران خانگی محسوب می‌شود، کسانی که می‌خواهند از نهایت کیفیت در پخش فیلم‌ها، بازی‌ها و محتوای استریمی بهره‌مند شوند HDMI . از ابتدا با هدف حذف کابل‌های قدیمی و گیج‌کننده طراحی شد و توانست ویدیویی با کیفیت بالا را تنها از طریق یک کابل باریک منتقل کند. در طول سال‌ها، این استاندارد همگام با پیشرفت تکنولوژی‌های تصویری، به‌روزرسانی‌های مهمی را تجربه کرده است.

نسخه جدید HDMI 2.1 اکنون از محتوای 8K با نرخ 60 فریم بر ثانیه و همچنین 4K با نرخ 120 فریم پشتیبانی می‌کند که برای گیمرها و دوست‌داران تصویر با وضوح بالا خبر خوبی است. اما فراتر از وضوح تصویر، ویژگی‌هایی مثل نرخ نوسازی متغیر (VRR) ، دامنه دینامیکی پویا (Dynamic HDR) و سوییچ سریع رسانه‌ای (QMS) امکانات بیشتری را فراهم می‌کنند. این قابلیت‌ها باعث کاهش تاخیر، بهبود کیفیت تصویر و تطبیق بهتر نمایشگر با محتوای پخش‌شده می‌شوند. در نتیجه HDMI 2.1 نه‌تنها یک پیشرفت سخت‌افزاری، بلکه یک جهش کیفی در تجربه بصری و شنیداری است.

چرا به نسخه تازه HDMI نیازمندیم؟

باورتان بشود یا نه، دلیل نیاز ما به HDMI 2.1 چیزی نیست جز پیشرفت روزافزون در کیفیت صدا و تصویر. وقتی تنها وضوح 4K  مقدار زیادی از پهنای باند HDMI 2.0b را اشغال می‌کند، حالا تصور کنید قرار است به این تصویر، رنگ‌های 10 بیتی، نمونه‌برداری رنگی 4:4:4، نرخ 60 فریم بر ثانیه، صدای چند کاناله دالبی اتموس و DTS:X، و ابَرداده‌های HDR هم اضافه شود. تمام این داده‌ها خیلی زود سقف 18 گیگابیت بر ثانیه‌ای HDMI  2.0b  را پر می‌کنند و دیگر جایی برای عبور اطلاعات باقی نمی‌ماند.

در چنین شرایطی، ارتقا محتوا غیرممکن می‌شود، مگر آنکه بزرگراهی عریض‌تر برای عبور داده‌ها ساخته شود. این دقیقا همان جایی‌ست که HDMI 2.1 وارد صحنه می‌شود. استانداردی که با افزایش چشمگیر ظرفیت انتقال داده، به دستگاه‌های سرگرمی خانگی اجازه می‌دهد بدون ازدحام، صدا و تصویر را با کیفیتی بی‌نظیر رد و بدل کنند و تجربه‌ای روان و بدون تاخیر به کاربران ارائه دهند.

ویژگی های کابل HDMI 2.1

در این بخش می‌توانید با ویژگی‌ها و قابلیت‌های اصلی کابل HDMI 2.1 آشنا شوید:

کانکتورهای مشابه با نسخه های قبلی

کانکتورها و ظاهر کابل HDMI 2.1 دقیقا مشابه نسل‌های قبلی مثل HDMI 2.0 هستند، بنابراین با همان پورت‌های استاندارد کار می‌کنند. با این حال، فناوری درون این کابل‌ها به‌طور چشمگیری ارتقا یافته و نیاز به کابل‌های مخصوصی به نام Ultra High Speed HDMI Cable برای دستیابی به بالاترین عملکرد دارد.

پشتیبانی از رزولوشن‌های بسیار بالا و نرخ فریم بالا

HDMI 2.1  از انتقال تصویر با کیفیت‌های خیره‌کننده 4K  با نرخ 120 هرتز و 8K  با نرخ 60 هرتز پشتیبانی می‌کند. حتی در حالت خاص امکان انتقال محتوای 10K نیز وجود دارد. این قابلیت‌ها برای گیمرها، عاشقان فیلم و کاربران حرفه‌ای دنیای AV تحول‌آفرین است.

سوییچ سریع رسانه  QMS

با QMS، زمان انتظار بین تعویض محتوای مختلف کاهش می‌یابد و هنگام جابه‌جایی بین منابع مختلف تصویر، از نمایش صفحه سیاه جلوگیری می‌شود.

پهنای باند بیشتر

 HDMI 2.1 قادر است پهنای باند فشرده نشده را از 18 گیگابیت بر ثانیه به 48 گیگابیت بر ثانیه افزایش دهد. این افزایش پهنای باند به کاربران این امکان را می‌دهد تا از رزولوشن‌های بالاتر از جمله 8K و نرخ‌های تازه‌سازی سریع‌تری مانند 4K  در 120Hz  بهره‌برداری کنند. این ویژگی به سازندگان تلویزیون اجازه می‌دهد که دستگاه‌هایی با رزولوشن‌های بسیار بالاتر، حتی تا 10K را منتشر کنند. در حالی که چنین دستگاه‌هایی برای سال‌های زیادی در بازار موجود نخواهند بود، این ویژگی قابلیت انعطاف‌پذیری را برای پشتیبانی از انواع مختلف محتوا فراهم می‌آورد.

  HDR پویا

 HDMI 2.1 از فناوری HDR پویا پشتیبانی می‌کند، که به تلویزیون این امکان را می‌دهد که عمق، کنتراست و روشنایی هر صحنه را به طور داینامیک و بر اساس فریم‌ها تنظیم کند. این ویژگی به تلویزیون‌ها کمک می‌کند که به‌طور دقیق‌تر جزئیات را در صحنه‌های مختلف نشان دهند. در حالی که فناوری‌هایی مانند Dolby Vision و HDR 10+ این ویژگی را پیش از HDMI 2.1 در اختیار قرار داده بودند، این استاندارد جدید امکان بهبود کیفیت نمایش HDR را در محتواهای پویا فراهم می‌آورد.

نرخ تازه‌سازی متغیر (VRR)

ویژگی نرخ تازه‌سازی متغیر یاVRR  از  HDMI Forum VRRپشتیبانی می‌کند که مشابه با فناوری‌های FreeSync و G-Sync است. این فناوری باعث می‌شود که نرخ تازه‌سازی صفحه به‌طور داینامیک با منابع بازی هماهنگ شود و از پارگی صفحه و تاخیر ورودی جلوگیری کند. این ویژگی در کنسول‌های بازی مانند Xbox Series X و در آینده برای PS5 نیز در دسترس خواهد بود.

حالت تأخیر کم خودکار (ALLM)

این ویژگی برای گیمرها بسیار مفید است و به تلویزیون‌ها این امکان را می‌دهد که به‌طور خودکار حالت “بازی” را زمانی که بازی بر روی دستگاه سازگار آغاز می‌شود، فعال کنند. بدین ترتیب، دیگر نیازی به تغییر دستی تنظیمات تلویزیون نخواهد بود و تجربه بازی بدون تاخیر بهینه‌تری فراهم می‌شود. ALLM همچنین قادر است تغییرات خودکار را برای پخش محتواهای دیگر مانند فیلم‌ها یا یوتیوب نیز انجام دهد.

کانال بازگشت صدای پیشرفته (eARC)

 eARC نسخه پیشرفته کانال بازگشت صدای HDMI است که پهنای باند بیشتری را برای انتقال صدا فراهم می‌کند. این قابلیت به شما این امکان را می‌دهد که صداهای فشرده نشده با کیفیت بالاتر از جمله Dolby TrueHD و DTS-HD MA را از تلویزیون به گیرنده‌های صوتی ارسال کنید. eARC به دلیل پهنای باند 37 مگابیت بر ثانیه، برای ارسال صدای با کیفیت بالا و پشتیبانی از فناوری‌های پیشرفته‌ای چون Dolby Atmos و DTS:X بسیار مناسب است.

آیا HDMI 2.1 نیاز به یک کابل HDMI جدید دارد؟

بله، برای بهره‌مندی از تمام ظرفیت‌های HDMI 2.1 نیاز به کابل جدیدی به نام Ultra High Speed HDMI دارید. این کابل‌ها قادر به انتقال داده با سرعت 48 گیگابیت بر ثانیه هستند که تقریبا سه برابر بیشتر از کابل‌های استاندارد HDMI 2.0 است. این پهنای باند بالا برای پخش روان تصاویر 8K، صدای دالبی اتموس و قابلیت‌هایی مانند نرخ نوسازی متغیر ضروری است.

در برخی شرایط خاص، ممکن است کابل‌های High-Speed قدیمی با دستگاه‌های HDMI 2.1 کار کنند، اما برای پشتیبانی کامل و بدون افت کیفیت توصیه می‌شود کابل جدید تهیه شود. خوشبختانه تفاوت قیمت زیادی بین کابل‌های جدید و مدل‌های قبلی وجود ندارد. پس اگر تلویزیون یا کنسول شما از HDMI 2.1 پشتیبانی می‌کند، حتما از کابل مناسب آن نیز استفاده کنید.

آیا HDMI 2.1 با دستگاه های قدیمی سازگار است؟

بله، HDMI 2.1 با دستگاه‌های قدیمی‌تر کاملا سازگار است و امکان اتصال آن‌ها به تلویزیون‌های جدید دارای این استاندارد وجود دارد. این ویژگی باعث می‌شود بدون نیاز به تغییر کابل یا دستگاه، بتوانید از تجهیزات قدیمی خود همچنان استفاده کنید. کابل‌های Ultra High Speed HDMI نیز با دستگاه‌های دارای پورت‌های قدیمی‌تر هماهنگ هستند و مشکلی در انتقال داده ایجاد نمی‌کنند. برای مثال، می‌توانید کنسول ایکس‌باکس وان را به یک تلویزیون 8K با HDMI 2.1 متصل کرده و از بازی لذت ببرید. همچنین اندازه و شکل پورت‌های HDMI همچنان ثابت باقی مانده و تغییری نکرده‌اند.

در حال حاضر کدام تلویزیون ها دارای HDMI 2.1 هستند؟

در حال حاضر شرکت‌های Samsung و LG بیشترین مدل‌های تلویزیون با درگاه واقعی HDMI 2.1 را عرضه کرده‌اند و برندهایی مثل Xiaomi و TCL نیز در مسیر دریافت این استاندارد هستند. برخی برندها با به‌روزرسانی نرم‌افزاری، ویژگی‌هایی از HDMI 2.1 را به تلویزیون‌های HDMI 2.0 خود اضافه کرده‌اند که کیفیت آن‌ها جای بحث دارد. این ادعا که تلویزیون‌های قدیمی با این آپدیت‌ها کاملا از HDMI 2.1 پشتیبانی می‌کنند، بیشتر یک ترفند تبلیغاتی است.

در ادامه لیستی از تلویزیون‌هایی که به صورت استاندارد و واقعی، از درگاه HDMI 2.1 پشتیبانی می‌کنند معرفی می‌کنیم:

تلویزیون های شرکت سامسونگ دارای HDMI 2.1

• Samsung Q950TS
• Samsung Q900TS
• Samsung Q950R / Q900RB
• Samsung Q800T
• Samsung Q95T
• Samsung Q90T
• Samsung Q80T
• Samsung Q70T

تلویزیون های شرکت  Vizoدارای HDMI 2.1

• تمامی OLEDهای تولید شده در سال 2020
• سری P و Quantum X 2020

تلویزیون های شرکت ال جی دارای HDMI 2.1

• LG RX/ZX
• LG WX/GX
• LG CX/BX
• LG NANO99/ LG NANO97/ LG NANO90/ LG NANO90/ LG NANO85
• LG R9/Z9/W9/E9/C9/B9
• LG SM99/SM98/SM95

تلویزیون های شرکت سونی LG SM99/SM98/SM95

• Sony Z9G / ZG9

تلویزیون های شرکت  TCLدارای HDMI 2.1

• TCL X915

نحوه تشخیص کابل HDMI 2.1

برای تشخیص این که کابل HDMI دارای نسخه 2.1 است می‌توان به موارد زیر توجه کرد.

بررسی بسته‌ بندی

کابل‌های HDMI 2.1 دارای لوگو یا برچسب رسمی HDMI 2.1 هستند‌. این برچسب شامل QR کد، نام رسمی کابل و یک هولوگرام می‌شود با اسکن کردن QR کد می‌توانید از اتصال کابل اطمینان حاصل نمایید

مشخصات فنی

در مشخصات فنی کابل که روی دفترچه راهنما یا بسته‌بندی آن ذکر گردیده به پهنای باند 48 گیگابیت بر ثانیه و همچنین پشتیبانی از رزولوشن‌های بالا توجه فرمایید.

بررسی فیزیکی کابل

بعضی از این کابل‌ها دارای نشانه‌های فیزیکی همچون کیفیت ساخت بالاتر یا ضخامت بیشتر هستند. همچنین روی بعضی از کابل‌ها نیز عبارت HDMI 2.1 حک شده است.

اگر با وجود بررسی این موارد هنوز هم از نوع کابل اطمینان نداریم بهتر است که با سازنده یا فروشنده آن تماس بگیرید تا راهنمایی‌های لازم را دریافت نمایید.

سوالات متداول

کابل HDMI 2.1 بیشتر در چه زمینه ای کاربرد دارد؟

کابل HDMI 2.1 بیشتر برای گیمرهایی که از کنسول‌های نسل نهم یا کارت‌ گرافیک‌های جدید استفاده می‌کنند کاربرد دارد؛ چون از قابلیت‌هایی مثل VRR و ALLM پشتیبانی می‌کند.

آیا قادر به ارتقای HDMI 2.0b به HDMI 2.1 بطور نرم افزاری هستیم؟

در تئوری امکان ارتقای HDMI 2.0b به HDMI 2.1 از طریق نرم‌افزار وجود دارد، اما در عمل به‌دلیل استفاده‌ نشدن از چیپ‌های خاص و گران‌قیمت در اغلب تلویزیون‌ها، این کار تقریبا غیرممکن است.

چگونه بدانم دستگاه من از چه مقدار پهنای باند پشتیبانی می کند؟

برای فهمیدن پهنای باند دستگاه، می‌توانید از ابزار رایگان CRU در ویندوز استفاده کنید که با کارت‌های گرافیک NVIDIA و AMD سازگار است و حداکثر نرخ FRL یا پهنای باند واقعی پورت HDMI را نشان می‌دهد.

سخن آخر

HDMI 2.1 یک تحول بزرگ در انتقال داده‌های صوتی و تصویری، برای عاشقان بازی، فیلم‌های 4K و 8K، و صدای فراگیر حرفه‌ای طراحی شده است. این استاندارد با پهنای باند بالا، قابلیت‌هایی مثل VRR، ALLM، eARC و نرخ فریم 120 هرتز را ارائه می‌دهد که تجربه‌ای روان و سینمایی خلق می‌کند. با این حال، در حال حاضر بیشتر کاربران عادی نیازی فوری به آن ندارند، مگر اینکه سخت‌افزارهای پیشرفته مانند کنسول‌های نسل نهم یا کارت‌های گرافیکی جدید داشته باشند.